[46] Vojaĝo
Più
di 250 congressi, seminari e riunioni diverse, nazionali e
internazionali,
offrono ogni anno, con il piacere di viaggiare, l'occasione per
esercitare la
lingua e entrare in vivo contatto con il movimento: il più importante
fra tutti
è il Congresso Universale,
a cadenza annuale (solo periodi delle due guerre mondiali ne hanno
visto
l'assenza), cui partecipano in media 2.500 persone provenienti da 40/50
Paesi
del mondo, con il record delle 6.000 presenze a Varsavia nel 1987.
Centinaia di
enti nazionali, regionali, provinciali e locali del turismo hanno edito
manifesti, guide e prospetti in esperanto. Il viaggiare è talmente
connaturato
alla biologia del Movado
che una fra le più significative
fra le fakaj asocioj
(le “associazioni
di categoria”) è quella
dei ferrovieri, che hanno prodotto uno dei fakvortaroj
(vort-ar- è un “dizionario”, ossia
una raccolta [ar-] di vortoj,
“parole”) più ricchi nell’intero
patrimonio lessicologico esperantista. Vediamo un po’ di terminologia e
frasario specifici relativi a viaggi e mezzi di trasporto.
TRENO
altoparlante
laŭtparoliloagenzia di viaggi vojaĝagentejo
arrivo alveno
bagaglio pakaĵo
biglietteria biletvendejo
biglietto bileto
- di andata bileto por iro /ira bileto
- di andata e ritorno bileto por iro kaj reveno / irrevena bileto
- ridotto rabatita bileto
binario trako
- con marciapiede kajotrako
cambiare ŝanĝi
capostazione staciestro
classe vagonklaso
coincidenza trajnokonekso / trajnkorespondo
corridoio koridoro
cuccetta kuŝloko
entrata eniro / enirejo
fermata halto / haltejo
finestrino fenestreto
macchinista lokomotivestro
orario horaro
- ferroviario fervoja horaro
- estivo somertempa horaro
- invernale vintrotempa horaro
partenza ekveturo
passeggero pasaĝero / vojaĝanto
perdere il treno maltrafi la trajnon
posto sidloko
- libero libera sidloko
- occupato okupita sidloko
- riservato rezervita sidloko
ritardo malfruo
sala d'aspetto atendejo
salire supreniri
scendere malsupreniri
scompartimento kupeo
- fumatori por fumantoj
- non fumatori por nefumantoj
sportello giĉeto
stazione stacidomo
treno trajno
- rapido rapida trajno
ufficio cambio ŝanĝoficejo
informazioni informoj
uscita elirejo
vagone vagono
- ristorante restoracivagono
viaggiatore vojaĝanto
viaggio vojaĝo
Dov' è la biglietteria? Kie estas la biletvendejo?
C' è uno sportello per i treni internazionali? Ĉu estas giĉeto por la internaciaj trajnoj?
Vorrei prenotare un posto per fumatori, Mi dezirus reservi sidlokon por fumantoj,
vicino al finestrino ĉe la fenestro
Quanto costa un biglietto di prima classe? Kiom kostas unuaklasa bileto?
Un biglietto per Roma sola andata, prima classe Iran bileton por Romo, unua klaso
Quant' è il supplemento rapido? Kiom estas la krompago (por la rapidtrajno)?
Ci sono riduzioni per studenti? Ĉu estas rabatoj por studentoj?
Per quanto tempo è valido il biglietto? Kiom da tempo validas la bileto?
Dov' è il deposito bagagli? Kie estas la pakaĵdeponejo?
Quanto costa il deposito al giorno? Kiom kostas la pakaĵdeponejo tage?
Quando si paga, al ritiro dei bagagli? Ĉu oni pagas, kiam oni ricevas la pakaĵojn?
Devo ritirare i bagagli, ecco lo scontrino Mi devas ricevi la pakaĵojn, jen la
kontrolbileto
Scusi, è libero questo posto? Mi pardonpetas, ĉu tiu ĉi sidloko estas libera?
No, è occupato dal signore che fuma in corridoio Ne, ĝi estas okupita de la sinjoro fumanta en
koridoro
Scusi, questi posti sono prenotati? Pardonu, ĉu tiuj ĉi sidlokoj estas rezervitaj?
Questo è libero, l'altro è prenotato Tiu ĉi estas libera, la alia estas rezervita
Le do una mano Mi helpas al vi
Posso aprire/chiudere il finestrino? Ĉu mi povas malfermi/fermi la fenestreton?
Le dispiacerebbe chiudere la porta? Ĉu mi povas peti vin fermi la pordon?
Dov' è la carrozza ristorante? Kie estas la restoracivagono?
Le dà noia se fumo? Ĉu mi ĝenas vin se mi fumas?
Biglietti, prego Biletojn, mi petas
Devo pagare la differenza di classe Mi devas pagi la klasdiferencon
Per il rapido è necessario il supplemento? Ĉu necesas krompago por la rapida trajno?
Devo cambiare per Venezia? Ĉu mi devas ŝanĝi al Venecio?
A che ora c’è la coincidenza? Je kioma horo estas la trajnokonekso?
A che ora arriveremo alla frontiera? Je kioma horo ni atingos la landlimon?
Il treno è in ritardo? Ĉu la trajno malfruas?
No, è in perfetto orario Ne, ĝi estas perfekte laŭhorara
Abbiamo dieci minuti di ritardo Ni malfruas dek minutojn
Buon proseguimento! Bonan daŭrigon (de la vojaĝo)!
NAVE
àncora
ankro- gettare l'ancora faligi ankron
- levare l'ancora levi ankron
approdo albordiĝo
banchina kajo
barca boato
- a motore motorboato
- a remi remboato
- a vela velboato
cabina kajuto
- doppia duobla / dulita kajuto
- esterna ekstera kajuto
- interna interna kajuto
capitano ŝipestro, kapitano
cintura di salvataggio savzono
costa marbordo
coperta ferdeko
crociera krozado
cuccetta kuŝejo
equipaggio ŝipanaro
fiume rivero
imbarco enŝipiĝo
isola insulo
lago lago
mal di mare marmalsano
mare maro
- burrascoso buraska maro
- calmo kvieta maro
- mosso malkvieta maro
marea (mar)tajdo
- alta alta tajdo
- bassa malalta tajdo
marinaio maristo
medico di bordo ŝipkuracisto
molo moleo
motoscafo motorboato
naufragio ŝippereo
nave ŝipo
- mercantile komercŝipo
- passeggeri pasaĝerŝipo
navigare ŝipi
oblò bovokulo
onda ondo
ormeggiare ŝnurligi
partenza starto
pesca fiŝkaptado
pescatore fiŝkaptisto
peschereccio fiŝkapta ŝipo
porto haveno
profondità profundeco
prua pruo
rimorchiatore trenŝipo
riva plaĝo / strando
salvagente savzono
sbarco elŝipiĝo
scaletta ŝtupareto
scalo kajo / ŝiphalto
- fare scalo albordiĝi
stiva holdo / ŝipkelo
timone direktilo
traghetto pram(ŝip)o
traversata ŝipirado
vaporetto vaporŝipeto
vela velo
viaggio per mare ŝipveturo
Dov' è l'imbarcadero? Kie estas la enŝipiĝejo?
Da dove parte il vaporetto De kie ekveturas la vaporŝipo
per il giro del lago? por la rondiro de la lago?
C' è una nave per Napoli? Ĉu estas ŝipo al Napolo?
Vorrei prenotare una cabina per domani Mi dezirus antaŭmendi kajuton por morgaŭ
Quanto costa una cabina doppia? Kiom kostas duobla kajuto?
Quando parte la nave? Kiam ekveturos la ŝipo?
A che ora è previsto lo sbarco? Je kioma horo estas antaŭvidita la elŝipiĝo?
Quanto dura la traversata? Kiom da tempo daŭras la ŝipirado?
La nave fa scalo a Marsiglia? Ĉu la ŝipo albordiĝas en Marseljo?
C' è un bar sulla nave? Ĉu estas trinkejo en la ŝipo?
AEREO
aeroplano
aviadilo
/ flugmaŝinoaeroporto flughaveno
ala flugilo
altitudine altitudo
atterrare alteriĝi / surteriĝi
bagaglio pakaĵo
- a mano manpakaĵo
borsa sako / mansako
biglietto bileto
- di andata bileto por iro /ira bileto
- di andata e ritorno bileto por iro kaj reveno / irrevena bileto
cabina kajuto
carta d'imbarco albordiĝa karto
cintura zono
allacciare le cinture hoku la zonojn
compagnia aerea flugkompanio
controllo kontrolo
decollare ekflugi
documenti dokumentoj
carta d'identità rekonkarto / legitimilo
passaporto pasporto
visto vizo
dogana dogano
elicottero helikoptero
equipaggio teamo, aviadilanaro
capitano kapitano / aviadilestro
hostess stevardino
linea aerea fluglinio
motore motoro
ora locale loka horo
paracadute paraŝuto
passeggero pasaĝero
pasti a bordo manĝoj en la aviadilo
poltrona fotelo
pilota piloto
pista d'atterraggio alteriĝa kurejo
prenotare antaŭmendi
radar radaro
ritardo malfruo
scaletta ŝtupareto
sovrappeso tropezo
torre di controllo kontrolturo
valigia valizo
volo flugo
charter ĉartflugo
giornaliero ĉiutaga flugo
vuoto d'aria aervakuo
Vorrei un biglietto per Pechino Mi volus bileton por Pekino
E' un volo diretto? Ĉu ĝi estas rekta flugo?
Per favore, mi prenoti un posto Bonvolu antaŭmendi por mi sidlokon
sul volo per Roma? en la aviadilo al Romo
Fumatori o non fumatori? Fumantoj aŭ ne fumantoj?
Il posto vicino al finestrino, per favore La sidlokon ĉe la fenestreto, mi petas
Vorrei cambiare la mia prenotazione Mi deziras ŝanĝi mian antaǔmendon
Quanti chili di bagaglio è possibile Kiom da kiloj de pakaĵo eblas kunporti?
portare?
L'aereo è in ritardo? Ĉu la aviadilo malfruas?
A causa del maltempo la Pro la malbona vetero la
partenza é annullata forflugo estas nuligita
C' è un autobus per l'aeroporto? Ĉu estas aǔtobuso al la flughaveno?
ALTRI MEZZI DI
TRASPORTO
Dov'
è la stazione degli autobus?
Kie estas la aŭtobusstacio?A che ora parte l'autobus per Praga? Je kioma horo ekveturos la aŭtobuso al Prago?
Occorre prenotare il posto? Ĉu oni devas antaŭmendi la sidlokon?
Durante il viaggio si faranno delle soste? Ĉu dum la vojaĝo oni haltos?
C'è una sosta di mezz'ora Estas duonhora halto
Volete viaggiare di giorno o di notte? Ĉu vi deziras vojaĝi dumtage aŭ dumnokte?
Per salire sul bus bisogna mettersi in fila? Ĉu, por eniri aŭtobuson, oni devas vice atendi?
Questo autobus porta alla Moschea Blu? Ĉu tiu ĉi aŭtobuso portas al
Per favore, dovrei scendere qui! Mi pardonon petas, mi devas elbusiĝi ĉi tie!
Quanto costa il taxi? Kiom kostas la taksio?
Dove si vendono i biglietti dell'autobus? Kie oni vendas la biletojn de la aŭtobuso?
E' questo l'autobus per la stazione? Ĉu tiu ĉi aŭtobuso iras al la stacidomo?
Vorrei prenotare un taxi per domani Mi dezirus antaŭmendi taksion por morgaŭ
…e qualche indicazione relativa alle agenzie di viaggi
agenzia
di viaggi
vojaĝagentejodepliant faldfolio
fine settimana semajnfino
impiegato oficisto
località loko
prenotare antaŭmendi
rinunciare rezigni/malmend
Vorrei fare un giro della Francia Mi dezirus fari rondvojaĝon en Francio
Potrebbe darmi un depliant, per favore? Ĉu vi povus doni al mi faldfolion, mi petas?
Quanto tempo pensa di restare? Kiom da tempo vi pensas resti?
Circa due settimane Pli malpli du semajnojn
Quali posti mi consiglia? Kiujn lokojn vi konsilas al mi?
Come vuole viaggiare? Kiomaniere vi deziras vojaĝi?
Voglio andare in pullman Mi volas iri per aŭtobuso
Mi piacerebbe fare una piccola crociera Mi ŝatus fari etan krozadon
Quanto costa una settimana? Kiom kostas unu semajno?
Quanto costa un giro turistico della città? Kiom kostas turisma urborigardado?
Da dove partono le gite in battello? De kie startas la boatekskursoj?
La guida parla italiano? Ĉu la ĉiĉerono parolas la italan?
Viaggiare può essere un’esperienza quasi iniziatica, e così recita il detto [1379]: Li pasis akvon kaj fajron kaj marĉojn kaj marojn {“Ha attraversato acqua e fuoco e paludi e mari”}.